Tư duy chiến lược cho nhà lãnh đạo SMEs – bài học từ các công ty tăng trưởng bền vững

Tư duy chiến lược cho nhà lãnh đạo SMEs – Bài học từ các công ty tăng trưởng bền vững

Trong thời đại cạnh tranh khốc liệt và biến động kinh tế toàn cầu, chỉ có những doanh nghiệp được dẫn dắt bởi tư duy chiến lược mới có thể tồn tại và phát triển bền vững. Với các SMEs (doanh nghiệp nhỏ và vừa), sự thiếu hụt về nguồn lực càng khiến tư duy chiến lược cho nhà lãnh đạo SMEs trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Không còn là “chuyện của các tập đoàn lớn”, chiến lược hôm nay chính là “vòng sinh tồn” của các doanh nghiệp vừa và nhỏ.

1. Tư duy chiến lược cho nhà lãnh đạo SMEs là gì?

Tư duy chiến lược cho nhà lãnh đạo SMEs là khả năng nhìn xa, thấy rộng và đưa ra các quyết định mang tính định hướng dài hạn, không chỉ để tồn tại mà còn để phát triển.

Nó bao gồm:

  • Nhận diện xu hướng và cơ hội trong thị trường ngách

  • Đánh giá năng lực cốt lõi nội tại doanh nghiệp

  • Thiết lập mục tiêu rõ ràng, khả thi nhưng đầy tham vọng

  • Ưu tiên nguồn lực cho các hoạt động chiến lược thay vì xử lý sự vụ

2. Vì sao các SMEs thường thiếu tư duy chiến lược?

Nhiều nhà lãnh đạo SMEs vẫn bị “kẹt” trong guồng quay vận hành hằng ngày: doanh thu, chi phí, nhân sự, hàng tồn kho… Điều này khiến họ:

  • Chỉ lo xử lý vấn đề ngắn hạn thay vì đầu tư dài hạn

  • Thiếu thời gian để đánh giá thị trường hoặc xu hướng

  • Không xây dựng hệ thống quản trị hỗ trợ triển khai chiến lược

  • Ngại thay đổi vì “sợ rủi ro”

Đây chính là nguyên nhân khiến hơn 80% SMEs tại Việt Nam không vượt qua được năm thứ 3 hoạt động (theo báo cáo của Tổng cục Thống kê).

3. Bài học tư duy chiến lược từ các công ty tăng trưởng bền vững

a. FPT – Đặt nền móng chuyển đổi số từ rất sớm

Ngay từ khi ngành công nghệ thông tin còn sơ khai, FPT đã có chiến lược đầu tư vào nguồn lực chất lượng cao, mở rộng thị trường quốc tế và đi trước về chuyển đổi số.

Bài học cho SMEs:

  • Đầu tư vào con người là chiến lược dài hạn

  • Đừng đợi “thiên hạ làm rồi mới làm”

  • Chiến lược phải đủ sớm, trước khi thị trường “bùng nổ”

b. Vua Nệm – Định vị và xây dựng trải nghiệm khách hàng

Dù là doanh nghiệp vừa, nhưng Vua Nệm không cạnh tranh bằng giá mà bằng trải nghiệm mua hàng, hậu mãi và sản phẩm chuyên biệt.

Bài học cho nhà lãnh đạo SMEs:

  • Tập trung vào một phân khúc rõ ràng

  • Trải nghiệm khách hàng là chiến lược, không chỉ là dịch vụ

  • Chiến lược là khác biệt hóa – không phải sao chép

4. Các cấp độ tư duy chiến lược cho nhà lãnh đạo SMEs

Cấp độ Tư duy chiến lược điển hình Ví dụ thực tế
Cấp 1 Tồn tại – duy trì dòng tiền Mở thêm điểm bán để tăng doanh thu ngắn hạn
Cấp 2 Tăng trưởng – mở rộng thị phần Phân phối đa kênh, mở rộng tệp khách hàng
Cấp 3 Khác biệt hóa – tối ưu nguồn lực Đầu tư vào hệ thống quản trị & thương hiệu
Cấp 4 Tái tạo mô hình kinh doanh Chuyển đổi số, nhượng quyền, nhân bản mô hình

👉 Nếu bạn là SME đang ở cấp độ 1–2, việc xây dựng tư duy chiến lược chính là bước đệm để nâng cấp toàn diện doanh nghiệp.

5. Công cụ giúp phát triển tư duy chiến lược cho lãnh đạo SMEs

a. Mô hình SWOT
Phân tích điểm mạnh – điểm yếu – cơ hội – thách thức để định hình chiến lược.

b. Mô hình Business Model Canvas
Xây dựng bản đồ tổng thể mô hình kinh doanh, giúp nhìn rõ các yếu tố tạo giá trị.

c. BSC (Balanced Scorecard)
Cân bằng các chỉ số tài chính và phi tài chính để đo lường hiệu quả chiến lược.

6. Làm thế nào để rèn luyện tư duy chiến lược cho nhà lãnh đạo SMEs?

Dành thời gian mỗi tuần để “lùi lại” và nhìn tổng thể
Tham gia các chương trình đào tạo về quản trị chiến lược
Tham khảo cố vấn (mentor/coach) để có góc nhìn đa chiều
Giao quyền cho đội ngũ cấp trung để có thời gian “nghĩ chiến lược”

🎯 “Làm việc trong doanh nghiệp thì bạn là nhân viên. Làm việc trên doanh nghiệp, bạn mới thật sự là lãnh đạo.”

Kết luận: Tư duy chiến lược – không phải chọn lựa, mà là điều kiện sống còn cho SMEs

Trong thế giới mà sự thay đổi là không thể tránh khỏi, tư duy chiến lược cho nhà lãnh đạo SMEs chính là yếu tố quyết định doanh nghiệp sẽ phát triển hay biến mất.

Chiến lược không nhất thiết phải to tát. Nó bắt đầu từ việc nhìn xa hơn 6 tháng tới, đầu tư vào năng lực lõi, và kiên định với định hướng dài hạn.

Hãy bắt đầu hôm nay – bằng cách tự hỏi:
“Nếu tôi tiếp tục vận hành như hiện tại, 5 năm tới doanh nghiệp tôi sẽ ra sao?”

MINDTALK TALENT ACADEMY

📞 Hotline: 0343 868 498

🌐 Website: https://mindtalktalent.edu.vn
📍 Số 86/42 Phổ Quang – Phường Tân Sơn Hoà – TP. Hồ Chí Minh

💬 Comment “TÔI MUỐN ” để được tư vấn ngay hôm nay!